Zasady i tryb przyznawania świadczeń wychowawczych reguluje
1. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019r. poz. 2407r. z późn. zm.)
2. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 czerwca 2019r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczenia wychowawcze oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach niezbędnych do ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego (Dz. U. z 2019r. poz. 1177).

Prawo do świadczenia wychowawczego przysługuje:
1) obywatelom polskim;
2) cudzoziemcom:
a) do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,
b) jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską dwustronnych umów międzynarodowych o zabezpieczeniu społecznym,
c)1) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2018 r. poz. 2094 i 2399 oraz z 2019 r. poz. 577 i 622), jeżeli zamieszkują z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
d)1) posiadającym kartę pobytu z adnotacją "dostęp do rynku pracy", jeżeli zamieszkują z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy,
e)2) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
- na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 139a ust. 1 lub art. 139o ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub
- w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa na warunkach określonych w art. 139n ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
- jeżeli zamieszkują z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt i pracę na okres nieprzekraczający dziewięciu miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej,3)
f)4) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
- na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 151 lub art. 151b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
- na podstawie wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych,
- w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach określonych w art. 156b ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
- z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Prawo do świadczenia wychowawczego przysługuje cudzoziemcom, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres, w jakim mają otrzymywać świadczenie wychowawcze, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Dzięki zmianom, które weszły w życie od 1 lipca 2019 roku – ustawa z dnia 26 kwietnia 2019r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019r. poz. 924) – świadczenie wychowawcze przysługuje wszystkim dzieciom do 18. roku życia, bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę.

Prawo do świadczenia wychowawczego nie jest już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego rodzica w przypadku wniosków składanych przez rodziców samotnie wychowujących dziecko.

Świadczenie wychowawcze w postaci dodatku wychowawczego przysługuje również dzieciom umieszczonym w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Dodatek ten, w szczególności, powinien być przeznaczony na rozwój zainteresowań wychowanków placówki oraz zwiększanie ich szans edukacyjnych i rozwojowych.

Wprowadzony został 3-miesieczny termin, liczony od dnia urodzenia dziecka, na złożenie wniosku o świadczenie wychowawcze na nowo narodzone dziecko, podobnie jak przy świadczeniu rodzicielskim.
3-miesieczny termin obowiązuje również w przypadku śmierci rodzica, któremu świadczenie zostało przyznane na dany okres lub który zmarł przed rozpatrzeniem złożonego wniosku, na złożenie wniosku przez drugiego rodzica z zachowaniem ciągłości wypłat.

Wprowadzony został w pełni zautomatyzowany sposób ustalania uprawnienia. Na wzór przyjętego rozwiązania w programie „Dobry start”, zrezygnowano z wydawania decyzji administracyjnej. Wnioskodawca otrzymuje automatycznie generowaną i przesyłaną na adres poczty elektronicznej informację o przyznaniu świadczenia lub w przypadku braku poczty elektronicznej informacja ta będzie mogła zostać odebrana osobiście. Nieodebranie informacji o przyznaniu świadczenia wychowawczego nie wstrzymuje wypłaty tego świadczenia. Decyzje administracyjne wydawane są tylko w przypadku odmowy przyznania prawa do świadczeń, uchylenia prawa do świadczeń oraz w przypadku stwierdzenia świadczeń nienależnie pobranych.

Po nowelizacji przesunięty został okres świadczeniowy i związany z nim okres składania wniosków. Dotychczasowe przepisy przewidywały, że rodziny składały wnioski o wszystkie świadczenia (świadczenie wychowawcze, świadczenie dobry start, świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego).

Od lipca 2019 roku wnioski można było składać w dwóch formach: w wersji papierowej – od 1 sierpnia 2019r., a w wersji elektronicznej – od 1 lipca 2019 r. Świadczenia wychowawcze przyznane zostały na okres od 1 lipca 2019 r. do dnia 31 maja 2021 r. Oznacza to, że w 2020r. nie składa się wniosków o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci.

Od 2021 roku będzie obowiązywał okres świadczeniowy od 1 czerwca do 31 maja. Wnioski będzie można składać już od 1 lutego (przez internet) oraz od 1 kwietnia (dodatkowo w formie papierowej – pocztą lub w siedzibie MGOPS Złocieniec.

W przypadku gdy osoba, o której mowa w art. 4 ust. 2, lub członek rodziny tej osoby przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, organ właściwy przekazuje wniosek wraz z dokumentami wojewodzie. W przypadku przebywania osoby, o której mowa w art. 4 ust. 2, lub członka rodziny tej osoby w dniu przyznania świadczenia wychowawczego lub po tym dniu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie, o którym mowa w wyżej, organ właściwy występuje do wojewody o ustalenie, czy w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego

Wzór wniosku
https://www.gov.pl/web/rodzina/wzor-wniosku-o-swiadczenie-wychowawcze-500-ktory-obowiazywac-bedzie-od-1-lipca-2019-r-tj-od-dnia-od-ktorego-swiadczenie-wychowawcze-przyslugiwac-bedzie-bez-kryterium-dochodowego

Link do strony MRPiPS
https://www.gov.pl/web/rodzina/rodzina-500-plus